Een kop thee drinken is heel diep (Katagiri Roshi)

Een wijs man proeft de hele Tigris in iedere slok (Mirza Asadullah Beg Khan)

Diepbruin, een beetje overlopend in rood onder het oppervlak. Stoomdamp kringelt omhoog en ik voel die mijn gezicht verwarmen. Drie kleine belletjes aan een rand aan elkaar geplakt, nog niet helemaal opgenomen in het draaien van het oppervlak. Iets wat eruitziet als een kleine olielaag op het oppervlak, en de glinsterende weerspiegeling van de lichten boven mij.

De vertrouwde geur die ik verbind met de jaren in Engeland toen ik warm bleef door thee te drinken, en met ochtenden, tientallen jaren lang, dat ik zo mijn dag begon. Het herinnert mij aan Jane, die mij liet kennismaken met deze soort thee, op die magische avond zo lang geleden. En aan mijn moeder, die thee voor me zette, toen ik negen of tien jaar was en de mazelen had, en die het kopje voorzichtig tegen mijn lippen hield zodat ik niet zou morsen. Deze thee verbindt mij met ontelbare liefdevolle momenten uit mijn verleden.

Deze thee is begonnen als knoppen aan de takken van struiken op een eiland in de Indische Oceaan, en hij is verzorgd, geplukt en gedroogd door arbeiders daar, die ik voor mij kan zien en wier cultuur en taal rijk en fascinerend zijn. Hij is op vrachtwagens vervoerd naar de haven, aan boord gebracht van een schip, en over de Grote Oceaan naar Los Angeles gevaren. Hij is op vrachtwagens vervoerd naar een fabriekwaar hij is gemêleerd, in zakjes gedaan en in doosjes. Nog driemaal is hij door een vrachtwagen vervoerd voordat hij bij de kruidenier aankwam waar ik hem gekocht heb. Deze thee verbindt mij rechtstreeks met honderden mensen, en indirect met heel het leven.

Het water in dit kopje is op aarde aanwezig geweest sinds de planeet zo’n vier en een half miljard jaar geleden werd gevormd. Dat water heeft ontelbare malen, keer op keer, gecirculeerd, is in de lucht verdampt, tot wolken geworden, is neergeregend of gesneeuwd, heeft meren, rivieren, stromen en sneeuwvlaktes gevuld en is opgenomen in de organismen van planten en dieren, en is steeds weer naar de oceanen teruggevloeid. In deze kop in mijn handen zitten zo’n 200.000 watermoleculen die ooit, op enig moment, in het lichaam zijn geweest van ieder afzonderlijk volwassen mens die eens geleefd heeft. Triljarden van deze moleculen die ik nu aan het drinken ben, hebben in het lichaam gezeten van elk mens, op een of ander moment in zijn leven. Iets van het water dat nu mijn lichaam binnenkomt, is in het lichaam van iedere plant, ieder dier en ieder mens geweest die ooit heeft geleefd. Deze thee verbindt mij fysiek met heel het leven.

De energie die deze thee heeft verwarmd, kwam door metalen draden, verbonden met een energiecentrale die op olie brandt, die weer van onder het zand vandaan gehaald is van een land aan de andere kant van de aardbol, in een tanker is geladen en naar Californië verscheept. De energie die in de olie zit opgeslagen kwam oorspronkelijk als zonlicht naar de aarde, werd miljoenen jaren geleden gevangen in microscopisch kleine planten en dieren en werd uiteindelijk onder wat nu Saoedi-Arabië is in de grond bedolven, waar ze is bewaard om zovele jaren later mijn kopje morgenthee te verwarmen. Ik warm mijn handen aan deze hitte.

Terwijl ik de thee drink voer ik een ritueel van de mensheid uit dat dateert van meer dan een miljoen jaar geleden toen de mensen het vuur temden, waarbij ik mijzelf verbind met alle mannen en vrouwen die zichzelf met een warme drank hebben verwarmd. Laat mij nu proeven.

Frank Andrews

Frank Andrews volgde een opleiding tot chemofysicus aan de Kansas State University en aan Harvard University. In 1967 werd hij als hoogleraar aangesteld aan het departement Scheikunde van de University of California in Santa Cruz. Door zijn contacten met studenten ontdekte hij hoezeer zij door emoties geblokkeerd werden en daardoor onvoldoende gebruik maakten van hun psychische mogelijkheden. Daarom besloot hij om, naast zijn colleges in de scheikunde, ook cursussen inzake persoonlijke ontwikkeling te geven. Dit leidde onder meer tot zijn boek The Art and Practice of Loving (1991) waarin hij de lezer oproept om onder alle omstandigheden van het leven te houden en de mogelijkheid tot liefhebben te vergroten, het voornaamste doel in het leven. Hij put daarbij uit inzichten uit verschillende spirituele tradities. Na zijn emeritaat is hij deze cursussen blijven doceren.

Bron: Frank Andrews, De kunst van het liefhebben. Onbevangen het leven omarmen, vertaald door Willem Glaudemans, Amsterdam: Uitgeverij Maarten Muntinga, 2003, 333 p.